Poznata je činjenica o trajanju i ostvarenjima mnogih kultura u Dalmaciji: nakon praistorijskih kultura, antičke grčke i rimske civilizacije, do srednjevekovnih: vizantijske civilizacije, ugarskih i mletačkih svedočanstava vlasti i stvarlaštva. Srednji vek ostavio je brojne ostatke starohrvatske kulturne baštine. Isto razdoblje ostavilo je jasne arheološke tragove rane srpske srednjevekovne kulture, a od kasnog srednjeg veka oličene i u pravoslavnoj crkvi i njenom stvaralačkom izrazu, u prvi zgradama manastira i crkava i prvim ikonama.
Slede stvaralačke i kulturne potvrde novovekovnih upravljača, prvenstveno Veneciji i pomalo Turske, potom kratkog francuskog vladanja, austrijske i konačno jugoslovenske uprave u modernom vremenu. Te uprave ostavile su mnoštvo potvrda svojih institucija, praktičnog duha i potrebe za kulturom i lepotom u svakodnevici, tako i u religijskom životu. Istovremeno uz vrlo brojno umetnočko stvaralaštvo rimokatoličke crkve na ovom području , stalno su razvijana graditeljska i umetnička pregnuća u pravoslavnom društvu Dalmacije, koje je u mnogome bilo sastavljeno od Srba, a u nekim gradovima (Zadar, Šibenik, Skradin, Hvar) od Grka i Srba
