Tokom druge polovine 19. i početkom 20 veka Srbi u Dalmaciji upravo ahritekturom gradskih pravoslavnih hramova, njihovom brojnošću, osobnim stilom i veličinom, legitimisali svoj značaj pred inovernima, ali zbog rastuće samosvesti i pred samim sobom. Pokazaće se da je to bio završni čin verskog i nacionalnog potvrđivanja, pa ma koliko svojstven epohi i drugim malim narodima u Austrougarskoj monarhiji, ako su u pitanju dalmatinski Srbi – ostaće nenadmašan i nepovratan u isto vreme.
Kao zajednica smeštena u verski i ideološki drgugačije struktuiranom društvenom ambijentu, oni nisu bili u prilici dizati velelpne većnice, sudove, berze, pozorišne zgrade, muzeje, arhive ili druge objekte od javnog značaja, tako da je crkva bila realni nadomestak za sve to, i što je još važnije, neporecivi ideološki fokus zajednice, maksimum mogućih kolektivnih napora izvodivih u svom vremenu
Iz autorovog Uvoda