U želji da što bolje upozna ktitorku manastira Gradac, s namerom da joj ukaže poštovanje srazmerno njenom značaju u istoriji srpskog naroda, sa osećanjem duboke zahvalnosti za svetinju koju nam je darivala i za primer svetog života kojim nas nadahnjuje, gradačako sestrinstvo, sedamstote godine nakon upokojenja svete kraljice Jelene, započelo je priređivanje zbornika naučnih radova o njoj.
Kraljica Jelena je jedna od naistaknutijih ličnosti u srpskoj istoriji u kulturnom, diplomatskom , prosvetiteljskom i crkvenom pogledu. O njenom životu nema mnogo sačuvanih podataka. Došla je u Srbiju sredinom 13. veka iz vladarske loze neke od susednih zemalja, da postane žena kralja Uroša Prvog i srpska kraljica. Bila je majka kraljeva Dragutina i Milutina. Kao vladar i mudri diplomata, velika ktitorka, prosvetiteljka i zaštitnica siročadi i udovica, Jelena je tokom svog života uživala poštovanje susednih vladara, pravoslavnih i rimokatoličkih crkvenih velikodostojnika, vlastele i siromašnog sloja srpskog naroda.
