Na samom početku svog izlaganja hteo bih da naglasim da je centralna tema teologije (ili bi trebalo da bude) Crkva, odnosno eklisiologija. Jer je hrišćanska vera neodvojiva od Crkve, ili tačnije, hrišćanstvo je Crkva. Blažene uspomene o. Georgije Florovski često je podvlačio ovu činjenicu, da je hrišćanstvo, pre svega, Crkva. Niti je samo učenje, niti pak etički sistem, već je pre svega zajednica (opština, κοινότης). Da bi potkrepio ovaj svoj stav, o. Florovski citira staru hrišćansku izreku koju nalazi kod Tertulijana, a koja kaže: unus Christianus nullus Christianus (jedan hrišćanin jednako je nijedan hrišćanin). Jedan sâm hrišćanin ne može biti hrišćanin i vernik bez zajednice sa drugim vernicima, hrišćanima, tj. mimo Crkve. Ako se setimo da je Crkva zajednica ne samo ljudi među sobom, već i zajednica s Bogom, onda nema zajednice čoveka s Bogom mimo Crkve. Biblija svedoči da se Gospod ne obraća ljudima kao pojedincima, već zajednici — Crkvi. Tačnije, Reč Božja (Θείος Λόγος) se upućuje ljudima i kao pojedincima, ali samo kao članovima zajednice, odnosno Crkve, kako starozavetne, tako i novozavetne.
S druge strane, eklisiologija je centralna teološka tema i zbog toga što je hrišćanska teologija reč o spasenju, o večnom životu kako čoveka, tako i sveta u opšte. Budući da je Crkva zajednica čoveka i sveta s Bogom u Hristu, mimo Crkve nema spasenja ni čoveka ni sveta, jer nema zajednice s Bogom koji jedini izvor postojanja, mimo nje. Odavde potiče i ona druga izreka koju srećemo kod Sv. Kiprijana Kartaginskog a koja kaže: extra ecclesiam nulla salus (mimo Crkve nema spasenja). Dakle, ne samo vera, nego i hrišćanska ontologija se poistovećuje sa Crkvom. Otuda naše prvo i osnovno pitanje glasi: šta je to Crkva, ili tačnije, koja se to zajednica poistovećuje sa Crkvom?
Drugo pitanje kojim ćemo se baviti u ovoj studiji jeste pitanje jedinstva Crkve. Sv. apostol Pavle u svojim poslanicama različitim crkvama apeluje na jedinstvo svih vernih koji pripadaju jednoj Crkvi upoređujući njeno postojanje sa postojanjem tela, tj. Tela Hristovog (up. 1Kor 12). Jer kao što u jednom telu ne mogu postojati njegovi udovi posebno, jer onda nema tela, tako i u Crkvi nijedan član ne može postojati odeljeno od drugih članova.
Poznato je takođe, da od najranijih vremena, o čemu svedoči i apostol Pavle, termin Crkva se upotrebljava kako u jednini (up. 2Kor 1, 1), tako i u množini (up. 1Kor 16, 19). Kada se apostol obraća hrišćanima jednog konkretnog grada (npr. u Korintu) on ovaj termin upotrebljava u jednini, a kad se obraća hrišćanima jedne šire oblasti (npr. Ahaja), u množini — Crkvama. Ovo upućuje na zaključak da od samog početka hrišćanske istorije postoje mnoge Crkve. Istovremeno kod svih apostola, kao i kod svetih otaca koji govore o Crkvi, uočavamo da oni podrazumevaju da postoji Jedna Crkva Božja i ako istovremeno postoje mnoge crkve, na mnogim mestima. Ova činjenica ukazuje na to da je Crkva Jedna ali da postoji kao mnoge, tj. da je Jedna i istovremeno mnoge. Na koji način se ostvaruje jedinstvo mnogih mesnih Crkava u Jednu Crkvu i zašto je ono potrebno? Na gore postavljena pitanja ćemo pokušati da odgovorimo, pre svega, na osnovu teologije, tj. na osnovu učenja svetih otaca o Bogu kao Sv. Trojici, o Hristu kao i o drugim teološkim pitanjima. Dakle, da počnemo sa prvim pitanjem: šta je to Crkva i koja se to zajednica poistovećuje sa Crkvom?
