Bogorodica Ljeviška

Novo, dopunjeno izdanje monografije Drage Panić i Gordane Babić o Bogorodici Ljeviškoj, jednom od najlepših i najvrednijih spomenika srpske srednjovekovne umetnosti i kulture, pojavilo se u ovom vremenu iz više razloga. Šiptarski separatisti i ekstremisti su za vreme martovskih događaja 2004. godine zapalili crkvu i teško oštetili njenu unutrašnjost i njene freske od neprocenjive umetničke vrednosti i lepote. Novo izdanje je pokušaj da se još jednom, u kolektivnom i individualnom sećanju potvrde sve one vrednosti koje Bogorodica Ljeviška poseduje – od crkvenih i kulturnih do umetničkih i simboličnih, i da se od zaborava trajno sačuva njen nekadašnji izgled i izgled njenih uništenih fresaka i drugih oštećenih umetničkih predmeta. Stoga je ovo izdanje dopunjeno uvodnim tekstom raško-prizrenskog i kosovskometohijskog vladike Artemija, u kojem je istaknut kulturno-istorijski, umetnički i simbolički značaj Bogorodice Ljeviške za srpski narod, Srpsku pravoslavnu crkvu i srpsku kulturu. Iz istih je razloga ono dopunjeno i novim ilustracijama i fotografijama sadašnjeg izgleda oštećene crkve i uništenih i spaljenih fresaka, da bi se i na taj način uvidele razmere destruktivnog i vandalskog čina koji su na kraju XX veka nad jednom crkvenom i kulturnom svetinjom izvršili politički ekstremisti. I u ovom izdanju su, u veoma ilustrativnom i znalački urađenom pogovoru Dragana Vojvodića, profesora istorije umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu, istaknute sve one profesionalne i stručne vrednosti koje su autori monografije Draga Panić i Gordana Babić svojevremeno unele u prvo izdanje monografije. Na taj način je još jednom potvrđen širi kontekst vizantijske umetnosti i graditeljstva u koji je uklopljena Bogorodica Ljeviška i naglašena autohtonost srpskog nacionalnog i umetničkog elementa koji je u nju ugrađen.